Toen de Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid in april met spoed om tijdelijke opvangplaatsen voor vluchtelingen vroeg, wilde gemeente Groningen daar gehoor aan geven. Zij is solidair met mensen op de vlucht en regelt graag humane opvang. De gemeente wilde graag een opvanglocatie openen aan de Eemsgolaan. Na een roerige informatiebijeenkomst in juni, over de opvang van asielzoekers aan de Eemsgolaan in Groningen, besloot de gemeente de tijd te nemen om met iedereen te praten. Er volgden meerdere gesprekken met vertegenwoordigers uit de buurt waarin afspraken werden gemaakt. Nu ligt er een collegebesluit voor een breed participatieproces dat eind november start.
In de gesprekken tussen de gemeente en vertegenwoordigers van de Wijkraad, De Kring, de Buitenhof en de ondernemersvereniging werden belangrijke afspraken gemaakt. Vertegenwoordigers van de buurt mochten meedenken over het veiligheidsplan dat de gemeente samen met COA en de politie zou opstellen en een onafhankelijk bureau zou een veiligheidstoets doen rondom de opvanglocatie. Het veiligheidsplan ligt er nu en de eerste veiligheidsschouw door het bureau heeft inmiddels plaatsgevonden. De belangrijkste afspraak, dat de gemeente de tijd neemt voor een zorgvuldig participatieproces waarbij mensen echt gehoord worden, gaat eind november van start.
Besluiten nemen
‘Iedereen die zich betrokken voelt kan meebeslissen over de veiligheid in de buurt en maatschappelijke inpassing van de opvang’, vertelt Berend Henk Huizing. Hij is door de gemeente Groningen gevraagd om samen met compagnon Huub Pijs een participatieproces te organiseren en te begeleiden. Dat gebeurt volgens de methode van De Nieuwe Route, een beproefde manier van participatie waarbij de gemeente vooraf randvoorwaarden (kaders) opstelt waarbinnen de deelnemers zelf besluiten kunnen nemen. ‘Mensen die zich bij een kwestie betrokken voelen zijn heel goed in staat om gezamenlijk praktische oplossingen te bedenken en hierover afspraken te maken. En doordat ze dit zelf doen, voelen ze zich sneller eigenaar van de afspraken. Dat voelt nu eenmaal anders dan wanneer een gemeente alles bedenkt’, aldus Huizing.
Stille midden
Wat is er nodig om te zorgen dat iedereen op en rond de huisvestingslocatie Eemsgolaan 7 prettig, leefbaar, veilig en gezond met elkaar kan samenleven? Deze centrale vraag wordt op de plandag aan het eind van het participatieproces door alle deelnemers beantwoord. Huizing legt uit dat meedoen om een goede voorbereiding vraagt. ‘Iedereen die zich betrokken voelt kan zich opgeven voor een voorbereidend gesprek. Dat is de eerste stap in het participatieproces. In zo’n gesprek bereiden we mensen voor op hun deelname aan de plandag. De kaders van de gemeente komen op tafel en worden besproken, dat is immers ons speelveld. Daarnaast vragen we welke informatie van belang is om goede besluiten te kunnen nemen. Ook willen we weten wat mensen nodig hebben óm te kunnen deelnemen, zodat wij daar tijdens de plandag op kunnen anticiperen. En tenslotte vragen we wie er nog meer bij betrokken moet zijn. Zo groeit de groep en komen we ook in aanraking met mensen uit wat wij ‘het stille midden’ noemen. Dit zijn mensen die er wel wat van vinden en ook wel willen meedoen, maar zich meestal niet uit zichzelf melden. Voor het proces zijn ze belangrijk omdat ze nuance brengen.’
Van standpunt naar belang
Over de inhoud van de kwestie wordt tijdens een voorbereidend gesprek niet gesproken, dat is volgens Huub Pijs voorbehouden aan de plandag. De twee procesbegeleiders bemoeien zich dan ook niet met die inhoud. Samen bewaken ze het proces zodat iedereen zijn of haar zegje durft te doen. Dat vraagt volgens Pijs om een veilige sfeer. ‘Spreken over de opvang van vluchtelingen roept nogal wat emoties op en daar moet aandacht voor zijn. Wij houden mensen eraan dat ze respectvol met elkaar omgaan. Maar we doen meer. Achter de standpunten en emoties zitten wensen, behoeften en belangen. Tijdens de plandag zoeken we naar gezamenlijke belangen. Die zijn er altijd en mensen kunnen en willen daar ook afspraken over maken.’
Iedereen uitgenodigd
Iedereen die zich betrokken voelt bij de opvanglocatie aan de Eemsgolaan in Groningen is van harte uitgenodigd om met plannen, ideeën en concrete voorstellen of activiteiten te komen en deel te nemen. Opgeven voor een voorbereidend gesprek of meer informatie over het participatieproces via www.ikbesluitmee.nl/eemsgolaan